Przymierzając się do przekształcenia swojego pomysłu biznesowego na startup i do założenia własnej działalności gospodarczej, przyszły przedsiębiorca musi zastanowić się, na jaką formę prawną ma się przy tym zdecydować. Do wyboru jest między innymi jednoosobowa działalność gospodarcza, przedsiębiorstwo i wszelkiego rodzaju spółki.
Osobista działalność gospodarcza
Dla startupów jedną z najczęściej wybieranych i praktykowanych form działalności jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Wymaga ona rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Wpisu można dokonać nawet online, albo w dowolnie wybranym urzędzie miasta lub urzędzie gminy. W wyniku uproszczenia zasad rejestracji firm w Polsce, wystarczy jeden dokument wniosku o rejestrację, wraz ze wskazaniem danych firmowych, metody opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych czy też kodów PKD dotyczących dziedzin działalności, aby firma została zarejestrowana w urzędzie, a wniosek trafił do Głównego Urzędu Statystycznego, do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz do Urzędu Skarbowego.
Uwaga!
Młody przedsiębiorca musi jednak odwiedzić swój Urząd Skarbowy, jeśli zechce lub będzie miał obowiązek zarejestrowania się jako płatnik podatku VAT. Musi także złożyć wizytę w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych celem zarejestrowania się jako osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu i społecznemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. W ZUS składa się również dokumenty dotyczące ubezpieczenia zatrudnianych w firmie pracowników.
Przez pierwsze dwa lata nowej działalności gospodarczej, młody przedsiębiorca będzie mógł korzystać z tzw. małego ZUS, czyli płacić preferencyjne, niskie składki na ubezpieczenia. Kosztem jego działalności będzie odprowadzany podatek dochodowy, podatek VAT oraz koszty wynajmowania biura czy obsługi księgowej. Przedsiębiorca może wykonywać obowiązki księgowe samodzielnie. W jednoosobowej działalności gospodarczej najczęściej ewidencję prowadzi się na podstawie Książki przychodów i kosztów. W dużych firmach mają zastosowanie zaś księgi rachunkowe. Jeśli przedsiębiorca wybiera ryczałtową formę rozliczenia z podatku dochodowego, wystarczy mu ewidencja przychodów dla poprawnego odprowadzenia daniny na rzecz fiskusa, a przy karcie podatkowej żadna ewidencja nie jest potrzebna.
Dlaczego warto otworzyć firmę?
Decydując się na prowadzenie startupu w ramach działalności gospodarczej można skorzystać z wielu przywilejów podatkowych, m.in. ze statusu małego podatnika, który przysługuje przedsiębiorcom, u których przychód ze sprzedaży towarów i usług w poprzednim roku podatkowym wyniósł mniej niż 1 200 000 zł w przeliczaniu na złotówki. Poza tym, firmy mają możliwość ubiegania się o dotacje i wsparcie merytoryczne z państwowych lub unijnych programów. Jeśli przed otwarciem działalności przedsiębiorca był zarejestrowany w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna, może ubiegać się o dofinansowania na rozpoczęcie działalności gospodarczej w wysokości od cztero- do sześciokrotności przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. W II kwartale 2015 roku przeciętne wynagrodzenie wynosiło 3854,88 zł, a dotacje na własną firmę z Urzędu pracy od 15 419,52 zł do 23 129,28 zł.
Spółka cywilna
Działalność można prowadzić również w formie spółki cywilnej, którą zawiązuje co najmniej dwóch przedsiębiorców w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia biznesowego. Spółka cywilna podlega pod przepisy Kodeksu Cywilnego i nie jest spółką prawa handlowego, przez co nie podlega rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Spółka z o.o.
Kolejną formą prawną prowadzenia działalności jest założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która jest spółką kapitałową. Konieczne jest to jej założenia wniesienie kapitału zakładowego w wysokości minimum 5 tys. zł. Spółka w ograniczony sposób odpowiada za swoje zobowiązania, co wyraźnie odróżnia ją od zwykłej działalności gospodarczej osoby fizycznej. W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem – spółka sama za nie odpowiada.
Wadą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest to, że koszty jej założenia są stosunkowo najwyższe. Wymaga ona przejścia często bardzo żmudnej i skomplikowanej procedury rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Nadawany jest jej numer KRS, NIP i REGON. Prowadząc działalność w formie spółki z o.o. istnieje konieczność założenia księgowości w formie ksiąg rachunkowych oraz sporządzania co roku sprawozdań finansowych. Proces likwidacji, podobnie jak założenia spółki z o.o., jest skomplikowany, czasochłonny i pociąga za sobą wysokie koszty. Dla startupu nie będzie więc ona dobrym wyborem.
